ویستا بعد از 5 سال حرف و حدیث عرضه شد. مدتها بود که این سیستم عامل جدید شرکت مایکروسافت که اوایل پروژه لانگ هورن صدایش می‌زدند فکر همه را به خودش مشغول کرده بود.
حالا که رایانه دیگر وارد زندگی هر کسی شده است معلوم است که سیستم عامل از نان شب هم واجب تر می‌شود. بر روی بیشتر از 95 درصد از 900 میلیون رایانه جهان سیستم عامل ویندوز نصب است و کاربران آنها روز و شب در این محیط زندگی می‌کنند.
ویندوز برای خیلی‌ها جزیی از زندگی شان است. به خاطر همین آن قدر این ویستا مهم می‌شود که حالا بعد از آمدنش هم هنوز بحث‌ها ادامه دارد. همان طور که وقتی XP وارد بازار شد تا مدتها بحث داغ کاربران بود.
کاربرانی که به زندگی شان با 98 و ME عادت کرده بودند و از طرفی امکانات و ظاهر زیباتر XP حسابی وسوسه‌شان می‌کرد. خیلی‌ها آن موقع ادعا می‌کردند هیچ وقت رفیق قدیمی‌شان را با این ویندوز جدید یک لا قبا عوض نمی‌کنند. اما بالاخره مایکروسافت کار خودش را کرد و الان دیگر ویندوزهای قبلی به ندرت دیده می‌شوند.
ویستا وارد بازار شده است و در این شرایط بهتر است هر کسی که با رایانه سر و کار دارد کمی بیشتر از جزییات آن اطلاع داشته باشد. مایکروسافت برای عرضه ویستا 6 میلیارد دلار پول خرج کرده و طبیعی است که بخواهد خیلی سریع کاربران به استفاده از آن تشویق شوند. اما بهتر است کمی منطقی باشید و پایتان را در راه تاریک نگذارید.
شما هستید که باید با توجه به نیاز خودتان تصمیم بگیرید بالاخره نسخه جدید به دردتان می‌خورد و یا باید صبر کنید. بهترین کار این است که با نظرات موافقان و مخالفان محصول نورسیده مایکروسافت آشنا شوید.
موافقان ویستا که همین امروز سیستم عامل شان را ارتقا داده اند دلایل خاص خودشان را دارند که شما هم باید بدانید.
1- ظاهر جدید و جلوه‌های گرافیکی:
مهمترین خصوصیت ویستا که باعث شده خیلی‌ها عاشقش شوند ظاهر گرافیکی جدید و سه بعدی آن است که اصطلاحا Aero(فضایی) نامیده می‌شود. ابن ظاهر جدید که بعد از نصب ویستا اولین چیزی است که به چشم می‌آید باعث شده که خیلی‌ها ویستا را زیباترین ویندوز عرضه شده تاکنون بشناسند.
برای آن دسته از کاربرانی که با بازی جدید سر و کار دارند، این طراحی کاملا آشناست. در این رابط گرافیکی جدید، کاربر قادر است برای هر برنامه در هر حال اجرا پنجره جداگانه‌ای با شکل و زاویه‌ای کاملا متفاوت داشته باشد.
علاوه بر این برای کسانی که عادت دارند چندین برنامه را به صورت هم زمان اجرا کنند و همیشه چند صدتایی پنجره اینترنت اکسپلورر باز دارند ویژگی Live Thumbnail بسیار جذاب خواهد بود.
در صورتی که شما نشانگر موس را روی یک پنجره minimize شده یا thumbnail آن ببرید بلافاصله یک pop upبرای شما باز می‌شود و شما را در جریان آخرین رخدادها به صورت کاملا زنده قرار می‌دهد.
با این ویژگی‌ها حتما می‌توانید حدس بزنید که اگر کارت گرافیکی درست و حسابی نداشته باشید ظاهر ویستا تفاوت زیادی با XP نخواهد داشت. به خاطر همین مایکروسافت استفاده از کارت گرافیکی حداقل با 128 مگابایت حافظه و سازگاری با DirectX 9 را به کسانی که هوس نصب ویستا را دارند پیشنهاد کرده است.

2- جستجوی راحت و سریع:
امکانات جستجو در ویندوز XP واقعا ناامید کننده بود. در ویندوز ویستا ابزار جستجو به طور دائم فعال است و به ثبت آنچه کاربر در حال انجام آن است. می پردازد. به محض تایپ کلمه مورد نظر برای جستجو، ویستا شروع به نمایش فهرستی از موارد پیدا شده می‌کند. علاوه بر این تاریخچه جستجوها قابل ذخیره است تا اگر بعدها نیاز شد مورد استفاده قرار بگیرد.

3- تقویت‌کننده داخلی:
در ویستا برای افزایش کارایی سیستم و اجرای سریع تر برنامه‌ها ویژگی خاصی به نام Readyboost طراحی شده است. با استفاده از این ویژگی سیستم عامل برنامه‌هایی را که کاربر بیشتر مورد استفاده قرار می‌دهد به صورت «پیش آماده» در حافظه رم نگهداری می‌کند تا در موقع نیاز کاربر نرم افزار بسیار سریع تر اجرا شود. همان طور که می‌توانید حدس بزنید این خاصیت نیاز به حافظه رم زیادی خواهد داشت.

4- امنیت بیشتر :
امنیت ویندوز در ویستا به بالاترین حد خود رسیده است. فایروال ویندوز بسیاری قوی‌تر شده است و نرم افزار Windows Defender کاربران را در مقابل حملات Spyware‌ها بسیار بهتر محافظت می‌کند.
اینترنت اکسپلورر 7 هم که همراه ویستا نصب می‌شود پیشرفت قابل ملاحظه ای نسبت به ویرایش‌های قبلی خودش داشته است. IE 7 به سیستم anti -phishing تجهیز شده و به هنگام ورود کاربر به سایت‌های جعلی یا به اشتراک گذاشتن اطلاعات محرمانه با اشخاص نامربوط، به او اخطار می‌دهد.
به علاوه، در ویستا سعی شده از به روز رسانی ویندوز کاربران تا حد امکان اطمینان حاصل شود، زیرا هکرها سیستم‌های به روز نشده را آسان تر مورد حمله قرار می‌دهند.

5- یک نوار ابزار کارآمد:
بالاخره یک Sidebar به داد کاربران ویندوز رسید. کاربران رایانه‌های اپل از مدتها پیش از مزیت‌های این ابزار سود می‌بردند. این sidebar اجازه می‌دهد که برنامه‌های کوچک و مفیدی مثل ساعت، تقویم، وضعیت آب و هوا، یادداشت‌ها، کنترل صندوق پستی، فهرست کارها و... همیشه در دسترس باشند.
البته برنامه‌های بسیار دیگری هم وجود دارند که می‌تواند بعد از نصب ویندوز تهیه و به برنامه‌های پیش فرض این Sidebar اضافه شوند.

6- پیشرفت نرم افزارهای گرافیکی:
بالاخره مایکروسافت در آخرین ویرایش ویندوز نرم افزار بهتری برای کار با فایل‌های تصویری عرضه کرده است. Windows photo gallery علاوه بر نمایش فرمت‌های مختلف تصویری امکان ایجاد slideshow را هم دارد.
این نرم افزار علاوه بر این کارهای گرافیکی دم دستی و اولیه در مورد عکس‌های دیجیتال مانند حذف قرمزی چشم (Red -eye) ،تغییر سایز عکس و تنظیم نور و رنگ را دارا می‌باشد. هر چند این خصوصیات اکنون در بسیاری از نرم افزارهای مشاهده عکس وجود دارد ولی نسبت به وضعیت XP پیشرفت محسوب می‌شود.
پیشرفت Windows Movie Maker هم حسابی چشمگیر است. Import فایل‌های صوتی و تصویری به این نرم افزار و هماهنگ کردن آنها با هم بسیار ساده تر شده است. وقتی هم که کار کارگردانی تمام شد کاربر می‌تواند دی وی دی فیلم را رایت کرده و بدون هیچ نرم افزار اضافی کار تمام می‌شود.

7- شبکه مثل آب خوردن:
شبکه‌های رایانه‌ای دیگر برای اکثر کاربران شناخته شده و هر روز با آنها سر و کار دارند. ویستا در این مورد هم پیشرفت محسوسی داشته است. اگر می‌خواهید هر رایانه در شبکه را به راحتی ببینید و اطلاعات خاصی نظیر IP آن را خیلی سریع بفهمید Network Map به راحتی این کار را برای شما انجام می‌دهد. کار با رایانه‌های موجود در شبکه هم بسیار برای کاربران مبتدی آسان تر شده است.
در ویستا کار با شبکه‌های بی‌سیم هم بسیار راحت تر شده است. ویستا خیلی راحت تر می‌تواند شبکه‌های بی سیم جدید را پیدا کرده و آنها را ذخیره و ثبت کند. امنیت استفاده از شبکه‌های بی‌سیم هم افزایش یافته است.

8- بهتر برای لپ تاپ‌ها:
در ویندوز ویستا امکانات ویژه‌ای برای کسانی که سر و کارشان با لپتاپ است در نظر گرفته شده است. همه این ابزار برای راحتی کاربر در یک جا و تحت عنوان Windows Mobility Center جمع شده است.
از اینجا شما می‌توانید به راحتی مودم بی سیم خود را خاموش یا روشن کنید، تنظیمات باتری را تغییر دهید و یا به یک نمایشگر دیگر وصل شوید. علاوه بر این «تنظیمات کنفرانس» در ویندوز ویستا پیشرفت بزرگی به شمار می‌رود.
کسانی که در سخنرانی‌ها همیشه لپتاپ همراهشان است حالا می‌توانند تنظیمات ویژه خود مانند رزولوشن،پس زمینه،بلندی صدا و... را از قبل ذخیره نموده و در زمان شروع سخنرانی فقط با یک کلیک آن را فعال کنند.

9- کمک به والدین:
با اینکه بدون رایانه حالا دیگر کلی از کارهای دنیا لنگ می‌ماند اما همیشه همین رایانه مایه نگرانی پدر و مادرها هم هست. در ویندوز ویستا ابزار نظارت و کنترل والدین هم پیشرفت کرده است.
با ابزار Parental Control در ویندوز ویستا علاوه بر اینکه می‌توانید بفهمید بچه‌ها به چه سایت‌هایی سر کشیده اند و چه بازی‌هایی را اجرا کرده‌اند می‌توانید قوانین خود را هم وضع کنید. شما می‌توانید در ویستا سایت‌های مجاز برای بچه‌ها را مشخص کرده و حتی ساعت کار آنها با رایانه را هم مشخص کنید.

مخالفان: برای نصب ویستا عجله نکنید!
بسیاری از کارشناسان با وجود پیشرفت هایی که در ویندوز ویستا به وجود آمده اعتقاد دارند فعلا باید برای نصب آخرین نسخه ویندوز صبر کرد.
به عقیده آنها ویستا مشکلاتی به همراه دارد که آدم را مجبور می‌کند با وجود ظاهر جالب و جدید آن فعلا در مقابل نصب آن مقاومت کند.